ในยุคโลกาภิวัตน์ที่ผู้คนและสังคมเชื่อมโยงเข้าหากันด้วยโลกอินเตอร์เน็ต “อีคอมเมิร์ซ (电子商务/电商)” ในจีนเติบโตขึ้นอย่างต่อเนื่อง มีแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซอย่าง Alibaba Tmall JD.com และแพลตฟอร์มอื่น ๆ เกิดขึ้นมากมาย การระบาดของโควิด-19 ยังเข้ามาทำให้อีคอมเมิร์ซในจีนเติบโตอย่างก้าวกระโดด จนเกิดแผนพัฒนาชาติที่ชื่อว่า “อินเตอร์เน็ตพลัส” เพื่อพัฒนาอีคอมเมิร์ซในจีนให้มั่นคงและยั่งยืนมากยิ่งขึ้น ซึ่งสิ่งนี้ยังนำมาซึ่งโอกาสในการทำตลาดจีนที่ง่ายขึ้นของผู้ประกอบการชาวไทยด้วยเช่นกัน
เรามาทำความเข้าใจกับอีคอมเมิร์ซและแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซกันก่อน อีคอมเมิร์ซ (电子商务/电商) คือ การขายสินค้าหรือบริการบนอินเทอร์เน็ตผ่านการนำข้อมูลมาแปลงโฉมให้เป็นร้านค้าปลีกบนโลกอินเทอร์เน็ต และแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซ (电子商务平台) คือ หน้าร้านบนอินเทอร์เน็ต เป็นพื้นที่ที่ผู้ขายได้โชว์สินค้าให้ลูกค้าสามารถเลือกได้ เว็บไซต์ทำหน้าที่เป็นชั้นวางสินค้า พนักงานขาย และแคชเชียร์แห่งโลกขายของออนไลน์ แพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซเป็นตัวกลางสำคัญสำหรับการพัฒนาธุรกิจออนไลน์หรืออีคอมเมิร์ซ ธุรกิจแบบ B2B และ C2C ใช้แพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซเป็นหลักในการให้บริการและแลกเปลี่ยนปัจจัยต่าง ๆ ผ่านธุรกิจออนไลน์
อีกหนึ่งสิ่งคืออินเตอร์เน็ตพลัสที่หลายคนยังไม่เคยรู้จักหรือยังไม่เข้าใจว่าคืออะไรอินเตอร์เน็ตพลัส (互联网+) คือ แผนการเปลี่ยนโฉมภาคการผลิตของจีน จากการผลิตเชิงปริมาณไปสู่การผลิตเชิงคุณภาพ เป็นการหลอมรวมอินเตอร์เน็ตและอุตสาหกรรมดั้งเดิม ผ่านออนไลน์แพลตฟอร์มและเทคโนโลยีสารสนเทศ ผสมผสานอินเทอร์เน็ต Cloud ComputingBig Data และเทคโนโลยีอื่น ๆ เข้ากับอุตสาหกรรมสมัยใหม่
การพัฒนาของแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซภายใต้แผนอินเตอร์เน็ตพลัส
หลังจากคณะรัฐมนตรีจีนเสนอแผนอินเทอร์เน็ตพลัสให้เป็นแผนพัฒนาชาติ รัฐบาลจีนก็ได้ให้ความสำคัญอย่างยิ่งกับการรวมอินเทอร์เน็ต Cloud Computing Big Data และเทคโนโลยีอื่น ๆ เข้ากับอุตสาหกรรมสมัยใหม่ รวมถึงส่งเสริมการพัฒนาอีคอมเมิร์ซ ธุรกรรมออนไลน์ และ Industrial Internet ซึ่งทำให้ตลาดธุรกิจบนอินเทอร์เน็ตของจีนขยายตัวอย่างต่อเนื่อง เทคโนโลยีอินเทอร์เน็ตทำให้ผู้คนสามารถซื้อของได้ทุกที่ทุกเวลา ได้รับประสบการณ์การซื้อที่หลากหลาย และตรงกับความต้องการของตนเองมากขึ้นบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซจีน
แพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซภายใต้แผนอินเตอร์เน็ตพลัสได้เข้ามาเปลี่ยนแปลงการทำธุรกรรมแบบดั้งเดิมซึ่งลดต้นทุนลงไปมหาศาล ได้สร้างโอกาสทางการค้าให้ธุรกิจขนาดเล็กและขนาดกลางมากขึ้น ให้พื้นที่ประชาสัมพันธ์สินค้าเพื่อให้ผู้ใช้สามารถเข้าถึงสินค้าเหล่านี้ได้ง่ายขึ้น ด้วยเหตุนี้ ธุรกิจขนาดเล็กและขนาดกลางในจีนจึงสามารถให้ความสำคัญกับคุณภาพของสินค้าของตนได้อย่างเต็มที่ จำหน่ายสินค้าได้มากขึ้น นำมาซึ่งการเติบโตที่ดีขึ้นของธุรกิจ และนำมาซึ่งศักยภาพในการต่อกรกับธุรกิจขนาดใหญ่
การพัฒนาอย่างรวดเร็วของแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซจีนภายใต้แผนอินเตอร์เน็ตพลัสไม่เพียงแต่ทำให้สินค้าและเทคโนโลยีมีความหลากหลายขึ้นเท่านั้น แต่ยังส่งเสริมการพัฒนาเชิงลึกของห่วงโซ่อุตสาหกรรมหรือห่วงโซ่อุปทานอีกด้วย อีคอมเมิร์ซของจีนจะพัฒนาไปในทิศทางที่ดีขึ้นด้วยการส่งเสริมแผนอินเตอร์เน็ตพลัส จากนั้นจะค่อย ๆ เข้าสู่ตลาดสากล และขยายตลาดอีคอมเมิร์ซข้ามพรมแดนได้มากยิ่งขึ้น ผู้ประกอบการจากหลายประเทศมีโอกาสในการเริ่มทำการตลาดจีนด้วยหน้าร้านบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซ ซึ่งรวมถึงผู้ประกอบการชาวไทยด้วย
การลงทุนของบริษัทอีคอมเมิร์ซจีนในประเทศไทย
หลังจากที่แพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซในจีนเติบโตขึ้นอย่างก้าวกระโดด บริษัทอีคอมเมิร์ซจีนจึงเริ่มลงทุนกับแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซในประเทศอื่น รวมถึงแพลตฟอร์มที่คนไทยคุ้นเคยอย่าง Lazada โดยในปี 2557 Lazada ได้ถูก Alibaba บริษัทอีคอมเมิร์ซยักษ์ใหญ่ของจีนซื้อไป ซึ่งเป็นการเสริมความแข็งแกร่งให้กับแพลตฟอร์มในการทำโปรโมชันในตลาดอีคอมเมิร์ซไทย หลังจากที่ในปี 2565 Lazada ทำกำไรเพิ่มขึ้น 82% เมื่อเทียบกับปี 2564 และเป็นอีคอมเมิร์ซเจ้าเดียวที่สามารถกำไรได้ในตลาด แพลตฟอร์มนี้จึงหันมาให้ความสำคัญกับการนำเสนอบริการที่แตกต่างให้กับผู้บริโภค ประสบการณ์การซื้อขายออนไลน์ที่ราบรื่นและปลอดภัย และการพัฒนาเทคโนโลยีและนวัตกรรมที่ขับเคลื่อนแพลตฟอร์ม เพื่อขับเคลื่อนอุตสาหกรรมอีคอมเมิร์ซในประเทศไทยให้ก้าวไปอีกขั้น
ในขณะที่การลงทุนของ JD.com ที่ร่วมทุนกับเซ็นทรัล กรุ๊ป เปิดบริการแพลตฟอร์มJD Central แพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซระดับโลกในปี 2561 กลับไม่ประสบความสำเร็จ โดยแพลตฟอร์ม JD Central ได้ประกาศยุติการทำธุรกิจเมื่อวันที่ 3 มีนาคม 2566 หลายคนคาดการณ์ว่าแพลตฟอร์มต้องปิดตัวลงเพราะผลประกอบการที่ขาดทุนอย่างต่อเนื่อง จนทำให้ JD.com ต้องถอยทัพกลับไปทุ่มเทให้กับตลาดอีคอมเมิร์ซในจีน
แนวโน้มการพัฒนาของอีคอมเมิร์ซในจีน
เมื่อพิจารณาจากแนวโน้มการพัฒนาของอีคอมเมิร์ซจีนในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา พบว่ามีการพัฒนาอย่างรวดเร็วมาก และผู้บริโภคพึ่งพาแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซมากขึ้นอย่างต่อเนื่อง เมื่อวันที่ 19 มิถุนายน 2566 สำนักงานศุลกากรทั่วไปของจีน รายงานมูลค่าการนำเข้าและส่งออกอีคอมเมิร์ซข้ามพรมแดนของจีนสูงเกิน 2 ล้านล้านหยวน (ราว 9.71 ล้านล้านบาท) เป็นครั้งแรกในปี 2022 อยู่ที่ 2.1 ล้านล้านหยวน (ราว 10 ล้านล้านบาท) เพิ่มขึ้นร้อยละ 7.1 เมื่อเทียบกับปี 2021 ซึ่งแสดงให้เห็นว่าแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซภายใต้แผนอินเทอร์เน็ตพลัสสามารถตอบสนองความต้องการของผู้คนในการอุปโภคบริโภคได้จริง
ในอนาคตจีนจะเข้าสู่ยุคของอีคอมเมิร์ซอย่างรอบด้าน การซื้อของบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซจะกลายเป็นวิธีการหลักและเป็นช่องทางหลักในการอุปโภคบริโภค อาจกล่าวได้ว่า รูปแบบการค้าปลีกทางอินเทอร์เน็ตที่ผสมผสานระหว่างออนไลน์และออฟไลน์จะค่อย ๆ แทนที่รูปแบบการขายออนไลน์เพียงอย่างเดียว เห็นได้จากการลงทุน 2.83 หมื่นล้านหยวนของ Alibaba Group ใน Suning Group ซึ่งสะท้อนการคาดการณ์ของสองบริษัทใหญ่ที่มีต่อแนวโน้มการพัฒนาของแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซในอนาคต
โอกาสของธุรกิจไทยบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซจีน
แน่นอนว่าแนวโน้มการเติบโตของอีคอมเมิร์ซจีนและแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซจีนเป็นโอกาสอันดีของธุรกิจขนาดเล็กและขนาดกลางในไทยเช่นเดียวกัน เมื่อการซื้อของบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซกลายเป็นวิธีการหลักของผู้บริโภคชาวจีน การเริ่มทำการตลาดจีนด้วยหน้าร้านบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซจีนย่อมสามารถเข้าถึงผู้บริโภคได้เป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะผู้บริโภคชาวจีนที่มีความสนใจวัฒนธรรมและสินค้าจากไทยเป็นทุนเดิมอยู่แล้ว
การเริ่มทำการตลาดจีนด้วยการเจาะตลาดอีคอมเมิร์ซบนแพลตฟอร์มจีนเป็นวิธีการขยายตลาดที่น่าจับตามองเป็นอย่างยิ่ง เห็นได้จากแบรนด์ไทยหลายแบรนด์ที่ขยายตลาดในจีนและเข้าไปเปิดหน้าร้านบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซ ตัวอย่างเช่น แบรนด์เครื่องสำอาง Mistine และแบรนด์เครื่องหอมกับผลิตภัณฑ์สปา PANPURI เป็นต้น
หากท่านมีความสนใจนำสินค้ามาทำการตลาด โปรโมทแบรนด์ของท่านบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซจีน หรือต้องการที่ปรึกษาด้านการทำการตลาดจีนบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซจีน ทางบริษัท Millideas มีผู้เชี่ยวชาญด้านการตลาดจีนพร้อมให้คำปรึกษา พาสินค้าหรือแบรนด์ของท่านขยายตลาดเข้าสู่ตลาดจีน และเปิดหน้าร้านของท่านบนแพลตฟอร์มอีคอมเมิร์ซจีนอย่างมืออาชีพ สามารถติดต่อบริษัท Millideas ได้ที่ อีเมล info@millideas.netหรือโทร 095-0507557
บทความโดย พรธีรา จรรยาศิริ
อ้างอิง
- ย้อนมอง JD Central ยกธงขาว เซย์กู๊ดบาย E-Commerce ไทย (MRG Online)
- ‘ลาซาด้า’ ยืนยันอีคอมเมิร์ซยังโตต่อ ตั้งเป้าเติบโตต่ออย่างยั่งยืน หลังปี 65 เก็บกำไร 413 ล้านบาท (Workpoint Today)
- จีนเผยมูลค่า ‘อีคอมเมิร์ซข้ามพรมแดน’ ปี 2022 ทะลุ 2 ล้านล้านหยวน (Xinhua Thai News Service)
